Η χορήγηση αντιπηκτικής αγωγής αγωγής δεν αποτελεί ανένδειξη για τη χορήγηση εμβολίου έναντι COVID-19. Ωστόσο, για όποιους λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή υπάρχουν κάποιες οδηγίες και παρακάτω σας παραθέτω τις συστάσεις της διεθνούς εταιρείας για τη θρόμβωση και αιμόσταση (ISTH):
...
Μπορεί ο κορονοϊός να επηρεάσει τη θεραπεία με αντιπηκτική αγωγή ή όσοι λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή είναι πιο ευάλωτοι να αρρωστήσουν από το νέο κορονοϊό COVID-19 είναι συχνά ερωτήματα που απασχολούν τους ασθενείς ειδικά τώρα που αναμένεται και η κορύφωση της πανδημίας στη χώρα μας.
...
Το καλύτερο φάρμακο θεωρείται αυτό για το οποίο υπάρχει ειδικό αντίδοτο. Σε ό,τι αφορά τα αντιπηκτικά φάρμακα η υπάρξη αντιδότου είναι πολύ σημαντική:
...
Ορισμένοι ασθενείς που λαμβάνουν αγωγή με κουμαρινικά (στην Ελλάδα κυρίως SIntrom) δεν επιτυγχάνουν να διατηρήσουν το INR εντός των θεραπευτικών επιπέδων, αντιθέτως με ελάχιστη δόση φαρμάκου παρατηρείται INR>4 σε επαναλαμβανόμενες μετρήσεις ειδικά τον πρώτο μήνα έναρξης της αγωγής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας.
...
Οι ασθενείς που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή με κουμαρινικά (Sintrom, Panwafin) συχνά είναι μεγάλης ηλικίας ή έχουν καρδιολογικά προβλήματα και είναι απαραίτητος ο εμβολιασμός κάθε χρόνο με αντιγριππικό εμβόλιο.
...
Η θεραπεία με κουμαρινικά (ασενοκουμαρόλη/Sintrom, βαρφαρίνη/Panwarphin) δε ρυθμίζεται αναλόγως με την ποσότητα σε mg αλλά με την παράταση του χρόνου προθρομβίνης. Αναλόγως με το νόσημα υπάρχει κάποιος “στόχος” INR που συνήθως κυμαίνεται από 2-3 για την κολπική μαρμαρυγή και την θρομβοεμβολική νόσο και 2.5-3.5 για ασθενείς με μεταλλικές βαλβίδες καρδιάς.
...
Τα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα χρησιμοποιούνται πολύ συχνά σε ασθενείς με ιστορικό καρδιαγγειακών συμβαμάτων (πχ. έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) ή σε ασθενείς υψηλού κινδύνου με παράγοντες αθηρωμάτωσης με στόχο την πρόληψη των παραπάνω επεισοδίων. Επίσης, είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος τους μετά από αγγειοπλαστική και τοποθέτηση “stent” για προστασία ώστε να υπάρχει καλύτερη ροή αίματος και να μη θρομβωθεί το “stent”.
...
Η απόφαση για την πιο ενδεδειγμένη αντιπηκτική αγωγή σε άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος είναι δύσκολη. Γενικά προτιμάται η λήψη κουμαρινικών με τακτική παρακολούθηση της τιμής INR ή η χορήγηση χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνης. Η τελευταία θεραπεία που η δόση της υπολογίζεται με βάση το σωματικό βάρος έχει φανεί ότι όταν είναι >100Κg δε μπορεί να γίνει σωστός υπολογισμός της κατάλληλης δόσης και χρειάζεται παρακολούθηση με το αποτέλεσμα της δραστικότητας antiXa ώτσε να αποφευχθούν αιμορραγίες ή υποθεραπευτικά επίπεδα.
...
Οδηγίες σχετικές με το φάρμακο και τον τρόπο λήψης
...
Γενικά θεωρείται ασφαλής η εξαγωγή δοντιού εφόσον το INR είναι εντός θεραπευτικών ορίων (2-3.5) και ο βαθμός δυσκολίας εξαγωγής είναι μικρός. Απαραίτητη είναι η εφαρμογή τοπικών μέτρων αιμόστασης.
...
Τα νεότερα αντιπηκτικά φάρμακα από του στόματος που είναι διαθέσιμα (Xarelto, Eliquis και Pradaxa) ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΝΔΕΙΞΗ στην προφύλαξη από θρομβοεμβολική νόσο σε άτομα με προσθετικές βαλβίδες στην παρούσα χρονική στιγμή, λόγω ανεπαρκών δεδομένων ασφάλειας ή μη υπεροχής τους έναντι της βαρφαρίνης που έχει επίσημα ένδειξη.
...
Η εξέταση anti-Xa είναι μία εργαστηριακή μέθοδος που εκτιμά την αναστολή του ενεργοποιημένου παράγοντα Χ (Χα) από την αντιθρομβίνη, στο σημείο ακριβώς που δρα η ηπαρίνη ώστε να έχει αντιπηκτική δράση.
...
Η λήψη κουμαρινικών αντιπηκτικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει ενοχοποιηθεί για σοβαρές ανωμαλίες στην ανάπτυξη του εμβρύου (εμβρυοπάθεια και τοξικότητα της βαρφαρίνης), αιμορραγία του εμβρύου και αυξημένο κίνδυνο αυτόματων αποβολών ή ενδομήτριου θανάτου.
...
H εξέταση anti-Xa έχει δημιουργηθεί ώστε να μετρά τα επίπεδα της ηπαρίνης στο πλάσμα (κλασικής ηπαρίνης και χαμηλού μοριακού βάρους) ώστε να ελέγχει κατά πόσο η αντιπηκτική αγωγή είναι ρυθμισμένη στα όρια που απαιτούνται.
...
H απάντηση είναι όχι. Η αντιπηκτική αγωγή βοηθά στην πρόληψη αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων σε αυτήν την ομάδα ασθενών που είναι αυξημένη. Ωστόσο, δεν πρέπει το όφελος από την χορήγηση να είναι χαμηλότερο από τον κίνδυνο αιμορραγίας οπότε υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις που βασίζονται στην ηλικία, το φύλο και άλλα υποκείμενα νοσήματα. Δεν πρέπει να συγχέεται η λήψη ασπιρίνης ως αντιπηκτική αγωγή, αφού η ασπιρίνη ανήκει σε άλλη κατηγορία φαρμάκων, τα αντιαιμοπεταλιακά.
...
Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθώ στις ενδείξεις αντιπηκτικής αγωγής στην κολπική μαρμαρυγή που δεν είναι στα πλαίσια βαλβιδοπάθειας. Η αντιπηκτική αγωγή βοηθά στην πρόληψη αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων σε αυτήν την ομάδα ασθενών, που είναι αυξημένου κινδύνου. Ωστόσο, πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψιν και ο κίνδυνος αιμορραγίας ως ανεπιθύμητη ενέργεια. Γι΄αυτό το λόγο υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις ώστε να χορηγείται όποτε είναι απαραίτητη,δηλαδή όσο πιο ισχυρός είναι ο κίνδυνος για εγκεφαλικό επεισόδιο.
...
Η θρόμβωση από αντιπηκτικά είναι μια σπάνια ανεπιθύμητη ενέργεια των φαρμάκων και μπορεί να συμβεί σε περιπτώσεις που περιγράφω στη συνέχεια.
...
Η αντίσταση στα κουμαρινικά αντιπηκτικά (Sintrom, Panwarfin) είναι η αδυναμία παράτασης του χρόνου προθρομβίνης (INR) σε θεραπευτικά όρια παρά τη συνταγογράφηση του φαρμάκου σε συνήθεις δόσεις. Ωστόσο, οι υψηλές απαιτήσεις σε κουμαρινικά δε σημαίνουν απαραίτητα και αντίσταση γιατί σημαντικό ρόλο παίζει η διατροφή, ο μεταβολισμός κ.ά. Γενικά θεωρούμε ως αντίσταση την αδυναμία επίτευξης INR στόχου με δόση βαρφαρίνης >105mg/εβδομάδα ή >15mg ημέρα. Η κατάσταση αυτή δεν πρέπει να συγχέεται με την αποτυχία του φαρμάκου, δηλαδή εμφάνιση νέου θρομβωτικού επεισοδίου παρά τη θερπαευτική δόση. Χαρακτηριστικό αυτών των ασθενών είναι ότι χρειάζονται μικρότερες δόσεις βιταμίνης Κ για να αναστρέψουν τη δράση της βαρφαρίνης (“υπερευαισθησία στη βιταμίνη Κ”).
...
Η αντιπηκτική αγωγή στην κύηση ενδείκνυται για πρόληψη και θεραπεία φλεβοθρόμβωσης σε γυναίκες με ή χωρίς ιστορικό θρομβοφιλίας, πρόληψη και θεραπεία εμβολής σε γυναίκες με αντικατάσταση καρδιακών βαλβίδων, πρόληψη επανειλημμένων αποβολών σε γυναίκες με αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο σε συνδυασμό με ασπιρίνη.
...
Τα κουμαρινικά είναι φάρμακα που χορηγούνται από το στόμα και ανήκουν στην κατηγορία των αντιπηκτικών, δηλαδή προστατεύουν από τη δημιουργία θρόμβωσης. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί η ασενοκουμαρόλη (Sintrom) και η βαρφαρίνη (Panwarfin).
...